Wat is Symbooldrama? Werken met de kracht van innerlijke beelden

Stel je voor: je sluit je ogen, ontspant je lichaam en stelt je voor dat je op een open plek in een vredige tuin staat. Terwijl je daar rondkijkt, begint er van alles te ontstaan—misschien verschijnt er een pad, een dier, een huis. Je weet niet precies waar het vandaan komt, maar het voelt alsof het iets over jou vertelt. Welkom in de wereld van symbooldrama.

Wat is symbooldrama?

Symbooldrama, ook wel Katathyme Imaginatieve Therapie (KIP) genoemd, is een vorm van beeldende psychotherapie waarbij gewerkt wordt met geleide dagdromen. Het is een diepwerkende methode die gebruikmaakt van innerlijke beelden die spontaan opkomen wanneer iemand zich in een staat van ontspanning bevindt. Deze beelden zijn vaak symbolisch en komen uit het onbewuste, en kunnen verrassend veelzeggend zijn over wat er op een dieper niveau in iemand leeft.

De methode werd ontwikkeld door de Duitse psychiater Hanscarl Leuner in de jaren '50, als brug tussen psychoanalytisch denken en ervaringsgerichte therapie. Inmiddels wordt symbooldrama toegepast in zowel individuele als groepspsychotherapie, bij kinderen, jongeren en volwassenen.

Hoe werkt het?

Een sessie begint meestal met een gesprek tussen cliënt en therapeut. Daarna word je uitgenodigd om te gaan liggen of ontspannen te zitten, en je ogen te sluiten. De therapeut geeft een neutrale beeldsuggestie, zoals: “Stel je eens een boom voor" of “Stel je eens een weide voor". Wat er daarna gebeurt, komt vanuit jou.

Je vertelt wat je ziet, voelt, ervaart—en de therapeut helpt je voorzichtig om het beeld verder te verkennen. Soms verandert het landschap, verschijnen er symbolen of ontmoet je figuren. Alles wat zich aandient, wordt serieus genomen, zonder oordeel. Want in deze innerlijke wereld spreekt jouw onbewuste zijn eigen taal.

Waarom beelden?

Beelden zijn de taal van het onbewuste. Waar woorden soms tekortschieten, kunnen symbolen toegang geven tot diepere lagen van gevoel, herinnering en verlangen. Een boom kan veiligheid symboliseren, of juist dreiging. Een gesloten deur kan nieuwsgierigheid oproepen, of angst. In symbooldrama hoef je niet alles meteen te begrijpen—de kracht zit juist in het ervaren.

Deze methode biedt ruimte voor:

• Verwerking van emoties en trauma’s

• Persoonlijke groei en inzicht

• Het versterken van zelfvertrouwen en innerlijke kracht

• Het activeren van creativiteit en verbeelding

Is het zweverig?

Een veelgehoorde vraag! Het antwoord is: nee. Hoewel er gewerkt wordt met verbeelding, is symbooldrama stevig geworteld in psychotherapeutische theorie. Het vraagt geen ‘bijzondere’ aanleg—je hoeft niet spiritueel te zijn of veel ervaring te hebben met meditatie. Je hoeft alleen maar nieuwsgierig te zijn naar wat er in jou leeft.

Voor wie is symbooldrama geschikt?

Symbooldrama is geschikt voor mensen die willen werken aan zichzelf op een zachte, maar diepe manier. Het kan helpend zijn bij:

• Stress en burn-out

• Angstklachten

• Somberheid of depressie

• Rouw en verlies

• Identiteitsvragen

• Onverklaarbare lichamelijke klachten

Kinderen en jongeren kunnen vaak moeiteloos in de beeldenwereld stappen. Bij volwassenen helpt het om even de ‘denker’ op pauze te zetten en de innerlijke wereld de ruimte te geven.

Tot slot

Symbooldrama nodigt je uit om op ontdekkingsreis te gaan in je eigen binnenwereld. Je hoeft geen kunstenaar te zijn, geen dromer—alleen bereid om te luisteren naar wat je beelden je willen vertellen. Het is niet altijd comfortabel, soms verrassend, vaak ontroerend, en altijd uniek.

Ben je nieuwsgierig geworden? In een volgend blog vertel ik je graag hoe een sessie er concreet uitziet en deel ik een voorbeeldverhaal.